به نقل از «خبرآنلاین»

حقایق پشت پرده جایزه نوبل/ آنچه درباره مشهورترین جایزه جهان نمی‌دانید

تاریخ انتشار: ۱۱ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۸۰۹۱۷۲

تینا مزدکی_آغاز ماه اکتبر زمانی است که کمیته‌های نوبل در استکهلم و اسلو، گرد هم می‌آیند تا برندگان جوایز سالانه را اعلام کنند. در درجه اول، طبق معمول، جایزه نوبل در پزشکی یا فیزیولوژی است که روز دوشنبه توسط هیئت داوران موسسه کارولینسکا در پایتخت سوئد اعلام شد. جوایز فیزیک، شیمی، ادبیات، صلح و اقتصاد با یک اعلام در هر روز هفته تا ۹ اکتبر ادامه خواهد یافت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اما چند نکته جالب در مورد نوبل وجود دارد.

ایده‌ای قوی‌تر از دینامیت

جوایز نوبل توسط آلفرد نوبل، تاجر و شیمیدان قرن نوزدهمی اهل سوئد ایجاد شد. او بیش از ۳۰۰ حق ثبت اختراع داشت، اما ادعای او برای شهرت قبل از جوایز نوبل، اختراع دینامیت با مخلوط کردن نیتروگلیسیرین با ترکیبی بود که ماده منفجره را پایدارتر می‌کرد. دینامیت به زودی در ساخت و ساز و معدن و همچنین در صنعت تسلیحات رایج شد.

در نهایت نوبل را به یک مرد بسیار ثروتمند تبدیل کرد. شاید این امر او را به فکر میراث خود نیز انداخت، زیرا در اواخر عمرش تصمیم گرفت از ثروت هنگفت خود برای تأمین جوایز سالانه «به کسانی که در طول سال گذشته بیشترین سود را به بشریت بخشیده‌اند» استفاده کند. اولین جوایز نوبل در سال ۱۹۰۱، پنج سال پس از مرگ او اهدا شد. در سال ۱۹۶۸، ششمین جایزه برای اقتصاد توسط بانک مرکزی سوئد ایجاد شد. اگرچه متخصصان نوبل تاکید می‌کنند که جایزه اقتصاد از نظر فنی یک جایزه نوبل نیست، اما همیشه همراه با دیگران ارائه می شود.

صلح در نروژ

به دلایلی که کاملاً مشخص نیست، نوبل تصمیم گرفت که جایزه صلح در نروژ و سایر جوایز در سوئد اهدا شود. مورخان نوبل گمان می‌کنند که تاریخ نظامی‌گری سوئد ممکن است عامل این تصمیم باشد. در طول زندگی نوبل، سوئد و نروژ در اتحادیه‌ای بودند که نروژی‌ها با اکراه پس از حمله سوئدی‌ها به کشورشان در سال ۱۸۱۴ به آن پیوستند.

این امکان وجود دارد که نوبل فکر می‌کرد، نروژ مکان مناسب‌تری برای جایزه‌ای باشد که به منظور «تشویق همکاری بین ملت ها» است. تا به امروز، جایزه صلح نوبل یک امر کاملاً نروژی است و برندگان آن توسط کمیته نروژی انتخاب و اعلام می‌شود؛ به طوری‌که جایزه صلح، مراسم خاص خود را در ۱۰ دسامبر، سالگرد مرگ نوبل در اسلو، پایتخت نروژ دارد، در حالی که سایر جوایز در استکهلم اهدا می شود.

سیاست چه ربطی به «نوبل» دارد؟

جوایز نوبل هاله‌ای از قرار گرفتن فراتر از منازعه سیاسی را نشان می‌دهد که صرفاً بر منافع بشریت متمرکز است. به ویژه جوایز صلح و ادبیات، که گاهی متهم به سیاسی شدن می‌شوند. منتقدان این سوال را مطرح می‌کنند که آیا برندگان به این دلیل انتخاب می‌شوند که کارشان واقعاً برجسته است یا به دلیل همسویی با ترجیحات سیاسی داوران.

بررسی های دقیق برای جوایز برجسته می‌تواند شدید باشد، مانند سال ۲۰۰۹، زمانی که رئیس‌جمهور باراک اوباما کمتر از یک سال پس از روی کار آمدن برنده جایزه صلح شد. کمیته نوبل نروژ یک نهاد مستقل است که اصرار دارد تنها ماموریتش اجرای اراده آلفرد نوبل است. با این حال، پیوندهایی با سیستم سیاسی نروژ دارد. این پنج عضو توسط پارلمان نروژ منصوب می‌شوند، بنابراین ترکیب این هیئت منعکس کننده توازن قدرت در قوه مقننه است. برای جلوگیری از این تصور که جوایز تحت تأثیر رهبران سیاسی نروژ هستند، اعضای حاضر در دولت یا پارلمان نروژ از حضور در کمیته منع می‌شوند. با این حال، این رویداد همیشه توسط کشورهای خارجی مستقل تلقی نمی‌شود. زمانی که لیو شیائوبو، مخالف زندانی چین، جایزه صلح را در سال ۲۰۱۰ به دست آورد، پکن با توقف مذاکرات تجاری با نروژ پاسخ داد و پس از آن سالها طول کشید تا روابط نروژ و چین احیا شود.

طلا و شکوه

یکی از دلایل معروف بودن جوایز این است که با مقدار زیادی پول نقد همراه هستند. بنیاد نوبل که مدیریت جوایز را بر عهده دارد، امسال مبلغ جایزه را ۱۰ درصد به ۱۱ میلیون کرون یعنی حدود یک میلیون دلار، افزایش داد.

علاوه بر پول، برندگان با دریافت جوایز نوبل خود در مراسم اهدای جوایز در ماه دسامبر، یک مدال طلای ۱۸ عیار و دیپلم دریافت می‌کنند. اکثر برندگان با پیوستن به پانتئون برندگان جایزه نوبل، از آلبرت انیشتین گرفته تا مادر ترزا، به خود افتخار می‌کنند.

«لو دوک تو» و «هنری کیسینجر»

اما دو برنده جایزه نوبل خود، از دریافت جایزه سر باز زدند: «ژان پل سارتر» نویسنده فرانسوی که جایزه ادبیات را در سال ۱۹۶۴ رد کرد و سیاستمدار ویتنامی «لو دوک تو» که جایزه صلحی را که قرار بود با دیپلمات آمریکایی «هنری کیسینجر» در سال ۱۹۷۳ به اشتراک بگذارد رد کرد.

«آلس بیالیاتسکی»، فعال دموکراسی خواه بلاروس

چندین نفر دیگر نیز به دلیل زندانی بودن نتوانستند جوایز خود را دریافت کنند، مانند «آلس بیالیاتسکی»، فعال دموکراسی خواه بلاروس، که جایزه صلح سال گذشته را با گروه‌های حقوق بشر در اوکراین و روسیه به اشتراک گذاشت.

فقدان تنوع، آیا نوبل نژادپرستانه رفتار می‌کند

از نظر تاریخی، اکثریت قریب به اتفاق برندگان جایزه نوبل مردان سفید پوست بوده‌اند. اگرچه این وضعیت شروع به تغییر کرده‌است، اما هنوز تنوع کمی در میان برندگان نوبل، به ویژه در دسته‌بندی‌های علمی وجود دارد. تا به امروز ۶۰ زن برنده جایزه نوبل شده‌اند که ۲۵ جایزه نوبل آن‌ها، در رشته‌های علمی هستند. تنها چهار زن برنده جایزه نوبل فیزیک و تنها دو زن برنده جایزه اقتصاد شده‌اند. در روزهای اولیه جوایز نوبل، فقدان تنوع در میان برندگان را می‌توان با فقدان تنوع در میان دانشمندان به طور کلی توضیح داد.

اما امروز منتقدان می‌گویند که داوران باید در برجسته کردن اکتشافات زنان و دانشمندان خارج از اروپا و آمریکای شمالی تصمیمات بهتری بگیرند. کمیته‌های جایزه می‌گویند که تصمیمات آنها بر اساس شایستگی علمی است، نه جنسیت، ملیت یا نژاد. با این حال، آنها در برابر انتقاد ناشنوا نیستند. پنج سال پیش، رئیس آکادمی سلطنتی علوم سوئد گفت که شروع به درخواست از نهادهای نامزد کرده‌است تا مطمئن شوند که «زنان یا افراد دیگر قومیت‌ها یا ملیت‌ها را در نامزدی خود نادیده نمی گیرند.»

منبع: phys.org

۵۸۳۲۳

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1820374

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: جایزه نوبل بنیاد نوبل صلح نوبل نروژ سوئد جایزه صلح برنده جایزه جوایز نوبل جایزه نوبل

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۸۰۹۱۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پسورد و حقایق جالب آن

پسورد (Password) یا همان گذرواژه و رمز عبور در دنیای آنلاین امروز کاملاً حیاتی است و به همین علت روز جهانی پسورد هر سال در اولین پنجشنبه ماه می برگزار می‌شود و شرکت‌های متخصص در این روز آمار جالبی را درباره رمزهای عبور منتشر می‌کنند تا آگاهی از این موضوع افزایش پیدا کند.

به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، روز جهانی پسورد یا رمز عبور هر سال در اولین پنجشنبه ماه می (دوم می ۲۰۲۴ مصادف با سیزدهم اردیبهشت ۱۴۰۳) برای رفع نیاز حیاتی به گذرواژه‌های قوی ایجاد شده است و به افزودن احراز هویت قوی به رمزهای عبور مهم برای جلوگیری از سرقت هویت و سایر جرایم سایبری اشاره دارد. رمزهای عبور قوی و ایمن بسیار مهم هستند، به‌ویژه در دنیای امروز که بیشتر فعالیت‌ها به‌صورت آنلاین انجام می‌شود. به گفته مایکروسافت، ۹۹.۹ درصد از تهدیدات موجود برای رمزهای عبور را می‌توان با استفاده از احراز هویت چند عاملی متوقف کرد، با این حال هنوز هم عده انگشت‌شماری از مردم سراسر جهان به تغییر مکرر پسوردهای خود اقدام و خود را در برابر هکرها و دزدهای اطلاعات مصون می‌کنند.

پسوردها و حقایق جالب

امنیت سایبری در دنیای آنلاین کاملاً حیاتی و رمزهای عبور بخش بزرگی از آن است. با این حال به‌رغم آگاهی جهانی از لزوم به‌کارگیری نام‌های کاربری منحصربه‌فرد و ترکیب‌های رمز عبور پیچیده، توجه چندانی به این امر نمی‌شود و حتی تکرار گزارش‌های مربوط به حملات و نقض‌های سایبری در طول سال‌های متمادی حاکی از رایج‌تر شدن عادات بد مربوط به رمزهای عبور است. بررسی این عادات حقایق جالبی را نشان می‌دهد:

رمزهای عبور به راحتی هک می‌شوند، زیرا اکثر انسان‌ها از الگوهای مشابهی پیروی می‌کنند.

محبوب‌ترین رمز عبور در آغاز فعالیت صفحات وب ۱۲۳۴۵ بود و امروزه ۱۲۳۴۵۶ است.

زنان به استفاده از نام‌های شخصی در رمز عبور خود مشهور هستند و مردان سرگرمی‌های خود را انتخاب می‌کنند.

۹۱ درصد از مردم می‌دانند که هک رمز عبور خطرات امنیتی زیادی را به همراه دارد، با این حال ۵۹ درصد هنوز هم برای همه اطلاعات خود از یک رمز عبور استفاده می‌کنند.

اغلب میان رمزهای عبور ایجاد شده برای حساب‌های شخصی و کاری هم‌پوشانی وجود دارد و ۶۲ درصد از افراد از رمز عبور یکسانی برای حساب‌های کاری و شخصی خود استفاده می‌کنند.

مولدهای رمز عبور ابزاری عالی برای استفاده در صورتی هستند که به‌سختی می‌توان رمزهای عبور متعدد و قوی پیدا کرد. آن‌ها با ایجاد خودکار رمز عبور با استفاده از پارامترهایی مانند حروف مختلط، نمادها، اعداد، طول و قدرت کار می‌کنند.

هفت از هر ۱۰ نفر به رمزهای عبور برای محافظت از حساب‌های آنلاین خود اعتماد ندارند.

احراز هویت چند عاملی (MFA) یا احراز هویت دو مرحله‌ای (2FA) دو روش احراز هویت محبوب هستند که هویت کاربر را با درخواست چندین اعتبار تأیید می‌کنند، بنابراین راه‌های خوبی برای ایمن‌سازی همه حساب‌های آنلاین هستند و ۸۶ درصد از کاربران به این شیوه‌ها اعتماد دارند.

پسوردها از زمان شروع انقلاب دیجیتال، شکل اصلی احراز هویت بوده‌اند اما با پیچیده‌تر شدن رمزهای عبور و روش‌های رمزگذاری، مهارت‌های مجرمان سایبری نیز پیچیده‌تر شده است.

۹۰ درصد رمزهای عبور را می‌توان در کمتر از ۶ ساعت شکست.

۱۸ درصد از کارمندان رمز عبور خود را با دیگران به اشتراک می‌گذارند که این امر می‌تواند امنیت سایبری یک سازمان را به‌طور جدی به خطر بیندازد. ۴۲ درصد از کارمندان این کار را انجام می‌دهند تا بتوانند راحت‌تر با اعضای تیم همکاری کنند و ۳۸ درصد به این دلیل رمز عبور را به اشتراک می‌گذارند که خط‌مشی شرکت این است.

کد خبر 750048